Máu tụ mãn tính nội sọ là hiện tượng tụ máu ở khoang dưới màng cứng (lớp màng bao bọc và bảo vệ não), trong hộp sọ. Khối máu tụ được hình thành từ từ do chảy máu từ các mạch máu nhỏ ở khoang dưới màng cứng, nguyên nhân thường do:

  • Chấn thương: 65-70% máu tụ mãn tính xảy ra sau chấn thương vào đầu, thường do các chấn thương nhẹ, người bệnh ít để ý, sau ít nhất 2 tuần, thậm chí sau vài tháng, người bênh xuất hiện các triệu chứng chèn ép não (đau đầu, nôn, liệt, rối loạn ý thức…)
  • Dùng thuốc chống đông kéo dài: Một số người bệnh có các bệnh lý nền, buộc phải dùng thuốc chống đông kéo dài (sau mổ tim, can thiệp tim mạch, đột quị…), có thể dẫn tới máu tụ mãn tính
  • Không rõ nguyên nhân: một số ít người bệnh không có nguyên nhân rõ ràng, thường ở người cao tuổi, người nghiện rượu, gây tình trạng teo não, dễ dẫn tới máu tụ mãn tính, những người này có thể trước đó có những va đập vào đầu, dù rất nhẹ (cộc đầu vào tường…), đến khi bị chèn ép não họ không nhớ các va đập này nên không khai thác được.

Các dấu hiệu gợi ý thầy thuốc nghĩ tới Bệnh nhân bị máu tụ mãn tính:

  • Đau đầu kéo dài
  • Nôn, buồn nôn
  • Liệt nửa người
  • Rối loạn ý thức: lú lẫn, hay quên, hôn mê…

Tất cả các triệu chứng này xảy ra sau chấn thương vào đầu khoảng ít nhất 2 tuần, thậm chí vài tháng, hoặc trên bệnh nhân có dùng thuốc chống đông, người nghiện rượu… thì nên nghĩ tới máu tụ mãn tính và đến viện để thực hiện các qui trình chẩn đoán.

Các phương pháp để chẩn đoán máu tụ mãn tính dưới màng cứng trong sọ:

  • Chụp cắt lớp não: thể hiện trên phim là khối tụ dịch ở ngoài não, dưới màng cứng, thường ở một bên bán cầu, nhưng cũng có khi cả 2 bên bán cầu
  • Chụp cộng hưởng từ não: thường thì chỉ cần chụp cắt lớp não là đủ để xác định chẩn đoán máu tụ trong sọ mãn tính, nhưng đôi khi cần chụp cộng hưởng từ để phân biệt với một số bệnh lý khác như: u não, tai biến mạch máu não…

Điều trị máu tụ mãn tính trong hộp sọ:

Điều trị máu tụ mãn tính trong hộp sọ thường đơn giản, Phẫu thuật viên chỉ cần gây tê tại chỗ và khoan 1 lỗ vào vùng sọ có khối máu tụ, sau đó luồn một ống dẫn lưu mềm vào bên trong ổ máu tụ để bơm rửa bằng huyết thanh mặn cho tới khi ra nước trong, sau đó đặt dẫn lưu vào ổ máu tụ dẫn lưu kín khoảng 48 đến 72 giờ. Trước khi rút dẫn lưu, người bệnh được chụp cắt lớp kiểm tra, nếu hết dịch thì rút dẫn lưu.

Kết quả phẫu thuật máu tụ mãn tính trong hộp sọ thường rất tốt, nhiều khi Bệnh nhân hồi phục liệt, hết đau đầu ngay trên bàn mổ. Vẫn đề là người bệnh, thầy thuốc phải biết tới bệnh này và thực hiện các phương pháp chẩn đoán sớm (chụp cắt lớp não), nếu người bệnh không được xử trí sớm sẽ dẫn tới hậu quả nặng nề; liệt nửa người, thậm chí tử vong… Tuy nhiên, phẫu thuật mãn tính trong sọ tuy đơn giản, cũng có thể dẫn tới các biến chứng: chảy máu tái phát, nhiễm trùng (viêm màng não), tụ khí trong hộp sọ. Vì vậy, phẫu thuật vẫn cần được thực hiên bởi các phẫu thuật viên thần kinh có kinh nghiệm.

Gần đây, Bệnh viện đa khoa quốc tế Hải Phòng – Vĩnh Bảo đã phát hiện và phẫu thuật thành công liên tiếp 2 ca máu tụ mãn tính trong hộp sọ, cả 2 ca phẫu thuật được thực hiên bởi PGS.TS Hà Kim Trung, Giám đốc bệnh viện, một trong các chuyên gia hàng đầu về Ngoại thần kinh khu vực phía Bắc. Tóm tắt bệnh án của các bệnh nhân như sau:

  1. Bệnh nhân Phạm Văn P (62 tuổi, ở Tứ Kỳ, Hải Dương) đến Bệnh viện đa khoa Quốc tế Hải Phòng – Vĩnh Bảo khám trong tình trạng đau đầu, huyết áp cao sau va chạm vùng đầu từ 01 tháng trước. Kết quả chụp CT sọ não cho thấy bệnh nhân có khối máu tụ mãn tính dưới màng cứng bán cầu phải – phù não. Tiên lượng tình trạng bệnh nhân nguy hiểm, các bác sĩ đã tiến hành hội chẩn và lập tức tiến hành phẫu thuật dẫn lưu máu tụ ra ngoài. Với sự nỗ lực hết sức của toàn kíp mổ, cuộc phẫu thuật đã diễn ra thành công thuận lợi. Chỉ 1 ngày sau phẫu thuật, bệnh nhân đã tỉnh táo, giao tiếp tốt, và đi lại bình thường.

2. Bệnh nhân Phạm Thế N (70 tuổi, ở Hiệp Hòa Bắc Giang) vào viện ngày 28/4/2021 với tình trạng đau đầu, yếu nhẹ nửa người trái sau chấn thương, bệnh nhân có tiền sử Ung thư dạ dày đã phẫu thuật cắt toàn bộ dạ dày cách đây 4 năm. Kết quả chụp CT sọ não cho thấy bệnh nhân có khối máu tụ mãn tính dưới màng cứng vùng đỉnh đầu 2 bên. Trước tình trạng nguy hiểm đó, bệnh nhân được hội chẩn các khoa và chỉ định phãu thuật lấy máu tụ ngay sáng ngày hôm sau. Ca phẫu thuật diễn ra hết sức căng thẳng nhưng với trình độ chuyên môn cao cùng trang thiết bị hiện đại, ngay khi được đưa ra từ phòng mổ bệnh nhân đã có thể vẫy tay mỉm cười với người nhà và chỉ sau 1 ngày, bệnh nhân đã tỉnh táo, giao tiếp tốt, và đi lại bình thường.

Xúc động chia sẻ với chúng tôi, bệnh nhân Phạm Thế N cho biết, ông là bác sĩ khoa Ngoại tại Bệnh viện Quân y đã về hưu, vì vậy ngay khi có biểu hiện tụ máu trong hộp sọ, bệnh nhân đã ngay lập tức tìm hiểu và quyết định lặn lội từ Bắc Giang đến Bệnh viện đa khoa Quốc tế Hải Phòng – Vĩnh Bảo thăm khám và điều trị.

Bệnh viện đa khoa Quốc tế Hải Phòng – Vĩnh Bảo là Bệnh viện đầu tiên tại huyện Vĩnh Bảo được đầu tư trang bị hệ thống phòng mổ thông minh với thiết bị hiện đại. Đây là điều kiện thuận lợi để đội ngũ bác sĩ Bệnh viện thực hiện thành công nhiều kỹ thuật cao, chuyên sâu, điều trị hiệu quả các bệnh lý thần kinh cột sống – sọ não…mang đến cơ hội sống và hy vọng phục hồi cho bệnh nhân xuất huyết não nguy kịch, giảm bớt gánh nặng chi phí điều trị và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người bệnh.

Leave a reply